Leidingendossier

LTO Nederland heeft, nu werkafspraken met leidingleggers niet meer gemaakt worden, een eigen standaard voor leidingaanleg opgesteld. De nieuwe LTO Nederland standaard voor leidingenaanleg bestaat uit een standaardmodel Zakelijk Recht Overeenkomst, een tarievenlijst en een Veldprotocol.

Na een lange periode van intensieve samenwerking met leidingbeheerders zoals Gasunie en TenneT is er geen nieuwe bestuursovereenkomst. Door de uitfasering van het aardgas was Gasunie niet meer in de positie om namens andere leidingbeheerders verdergaande afspraken te maken. Ook waren leden van LTO niet tevreden over de samenwerking van LTO en TenneT in de praktijk.

Daarnaast heeft LTO een maximum termijn van 35 jaar gesteld aan de zakelijk recht overeenkomst. Volgens de leidingbeheerders doet dit te veel afbreuk aan de ‘ongestoorde ligging’. Dit was voor beide partijen het laatste zetje om de bestuursovereenkomsten te beëindigen.

Zakelijk recht overeenkomst (ZRO)
Als een leidinglegger een leiding legt op landbouwgrond, gaat hij meestal een zogenaamde ‘zakelijk recht overeenkomst’ aan met de grondgebruiker en -eigenaar. Hierin wordt vastgelegd welke vergoedingen deze krijgen en welke belemmeringen gelden over het gebruik van de grond.  De financiële compensatie voor eventuele schade die optreedt door de aanleg of het onderhoud van de leiding is al in de wet verankerd en wordt daarmee volledig vergoed.

LTO Nederland biedt een model contract aan waarbij de belangen van de agrariër en van de leidingbeheerder in evenwicht zijn. LTO vond de gangbare zakelijkrecht overeenkomsten van de leidingbeheerders niet meer van deze tijd en heeft daarom een aantal bepalingen geactualiseerd. Deze actualisaties betreffen onder andere de duur van de overeenkomst, directe borging bij veranderende wetgeving en jurisprudentie en vergoedingen voor commercieel medegebruik (o.a. telecom).

Tarievenlijst
In 2021 heeft LTO gesproken met het nieuwe platform Leg- en ligrechten over de Gewassentarieven. Om de vaststelling en de vergoeding bij schade te ondersteunen is gezamenlijk een lijst opgesteld voor de meest voorkomende gewassen.  Deze tarieventabel treft u hierbij aan.

Omdat LTO van mening verschilt met de zowel TenneT als Gasunie over de voorwaarden in de ZRO is er niet gezamenlijk gesproken de andere tarieven (zoals de meewerkvergoeding en vergoeding van bijbehoren). Ter ondersteuning van partijen in het veld heeft LTO wel een advies-tarief opgesteld voor de meewerkvergoeding. Dit adviestarief is een actualisatie van de wijze waarop dit in het verleden gezamenlijk met Gasunie werd gedaan, en komt daarom overeen met de meewerktarieven die Gasunie hanteert in 2021.

Deze adviestarieven gelden wanneer de overeenkomsten voldoen aan de LTO Standaard Leidingaanleg in het Agrarische Gebied. Dit betekent dat de vergoeding van de ZRO geldt voor overeenkomsten met een maximale duur van 35 jaar. Indien de leidingbeheerder toch vasthoudt aan de onbepaalde duur van de ZRO, dan adviseert LTO een jaarlijks te indexeren retributie van 0,35/m2/jr.

Veldprotocol
Voordat een leidinglegger aan de slag kan, moet er eerst een tracé vastgesteld worden. Om leden te helpen bij de inspraak hebben de afdelingsbesturen van de regionale LTO’s een veldprotocol ontvangen. Daarin staat dat leidingleggers ook rekening moeten houden met de landbouwkundige waarden. Zo worden de belangen van de agrarische sector meegenomen in de afweging waar de leiding uiteindelijk komt te liggen.

Om te bevorderen dat de leidinglegger goed met de grond omgaat, heeft LTO hierover het een ander opgenomen in het veldprotocol. Uitgangspunt is dat de grond na leidingaanleg weer in de oorspronkelijke staat wordt opgeleverd.

Gedoogprocedure
Mocht er geen overeenkomst bereikt worden, dan zal de leidinglegger gebruik maken van de in de wet geregelde gedoogplicht en een gedoogprocedure opstarten. Dat betekent dat de leiding uiteindelijk wel gelegd kan worden, zonder toestemming van grondgebruiker of -eigenaar. Daarbij hoort wel een volledige (wettelijke) schadevergoeding, maar er bestaat geen recht op een extra vergoeding.

Voor de boer geen dagelijks werk
Het veldprotocol, de model-ZRO en de tarievenlijst vormen samen de nieuwe LTO Standaard en kunnen niet los van elkaar worden gezien. Leden met vragen over de gemaakte afspraken kunnen contact opnemen met hun regionale Informatiecentrum.