Gebiedsgericht addendum 7e Actieprogramma, derogatie dichterbij

Dankzij politieke druk en goede en zware inspanning van het ministerie van LNV is derogatie terug op de Europese agenda. LTO spreekt hiervoor haar waardering uit richting minister en ministerie van LNV. Brussel gaat daarnaast akkoord met aanvullende maatregelen op het in december ‘definitief’ vastgestelde en ingediende 7^e Actieprogramma Nitraatlichtlijn. Dit betekent onder andere dat er in bepaalde gebieden, waar de waterkwaliteitsnormen niet gehaald worden, extra maatregelen worden genomen. Dat de derogatieaanvraag inmiddels op de Europese agenda staat is terecht, maar het neemt niet weg dat de Brusselse aanpak ten aanzien van waterkwaliteit ver afstaat van de praktijk op het boerenbedrijf. Een maatwerkaanpak op bedrijfsniveau, door LTO en partners voorgesteld, zal ondernemers ook echt voor de wet de ruimte moeten bieden. Het ministerie van LNV zet zich daar voor in. Dat zegt LTO in reactie op de Kamerbrief van ministers Staghouwer en Van der Wal.

“Ik waardeer dat minister Staghouwer de Eurocommissaris voor Milieu, Virginijus Sinkevičius, heeft overtuigd dat de derogatieaanvraag op de Europese agenda moet komen. Het ministerie spant zich hiermee ten volste in voor onze boeren. We hopen dat de ingezette route nu spoedig wordt doorgelopen,” zegt Sjaak van der Tak.

“Met de miljardeninvesteringen die dankzij onze inzet door de overheid worden gedaan in innovatie, extensivering en vrijwillige opkoop en verplaatsing begrijpt ieder weldenkend mens dat we een grote verduurzamingsslag gaan maken. Boeren en tuinders hebben behoefte aan perspectief en vertrouwen. Het helpt dan niet als er dan nieuwe maatregelen in een addendum bij komen, terwijl er twee maanden geleden een ‘definitief’ actieprogramma lag. Toch is dat het geval. De maatregelen in het addendum krijgen een plek in de gebiedsgerichte aanpak, wat betekent dat er bij de uitwerking nog heel wat vragen beantwoord moeten worden. Duidelijk moet in ieder geval blijven dat de maatregelen moeten passen in de boerenpraktijk, en dat krimp van landbouwgrond of dieren nooit een doel op zich kan en mag worden. Daar waar in het addendum gesproken wordt over het opkopen en innemen van dierrechten en daaropvolgend het verlagen van productieplafonds vragen wij ons ten zeerste af welk milieukundig doel in het kader van waterkwaliteit daarmee gediend wordt,” vervolgt van der Tak.

Jaap van Wenum, voorzitter Akkerbouw en Vollegrondsgroente: “De aangekondigde brede bufferstroken in de beekdalen,  beperkingen van grondgebruik en mogelijke teeltverboden hebben potentieel grote consequenties, maar geven geen garantie op succes. Daarbij vinden wij dat de gronden in boerenbeheer moeten blijven, waarbij ook nog een boterham verdiend kan worden. Wat ons betreft is een gebiedsgerichte maatwerkaanpak zonder verplichtingen vooraf veel effectiever en biedt meer perspectief voor de boer.”

Jos Verstraten, vakgroeplid Melkveehouderij: “Derogatie is noodzakelijk om te voldoen aan de verduurzamingsopgaves die de politiek vraagt én voor het inkomen van de melkveehouders. Het is terecht dat in Brussel nu de volgende stap richting derogatie wordt genomen, maar de onzekerheid blijft. Dit spel kan niet voort blijven duren, duidelijkheid voor korte en lange termijn is hoognodig. De doelstelling om volledig grondgebonden te worden is een mooie ambitie maar draagt niet bij aan het verbeteren van de waterkwaliteit. Onze melkveehouders maken zich grote zorgen over de uitwerking van de grondgebondenheidsambitie – het mag geen sanering worden.”

Sjaak van der Tak spreekt zijn waardering uit richting Tineke de Vries, die vandaag haar taken als portefeuillehouder Bodem en Water overdroeg. LTO Nederland gaat het addendum uiteraard verder analyseren op alle inhoudelijke details en zet zwaar in op het traject om zaken in lijn met de boerenpraktijk te krijgen.

Langdurig traject
De vandaag aangekondigde maatregelen komen voort uit de Europese verplichtingen op het gebied van waterkwaliteit. Het ministerie gaf eerder al aan dat hier sowieso aan moet worden voldaan. De Europese Commissie had echter geen vertrouwen dat met het ingediende actieprogramma de doelen worden gehaald en eiste extra maatregelen. Pas wanneer hier aan voldaan zou worden kon de procedure voor derogatie worden vervolgd. Dit is een Brussels politiek spel zonder inhoudelijke logica. Derogatie is immers beter voor waterkwaliteit en de kringloopgedachte. Zonder derogatie waren additionele maatregelen bovendien nog steeds nodig, aldus de Commissie. In maart vergadert het Brusselse Nitraatcomité, dat onder meer over derogatie beslist, weer. Het kabinet hoopt dan rond de zomer  uitsluitsel over derogatie te krijgen, als het overgrote merendeel van de mest al op het land ligt.