Tekortkomingen stikstofcalculator vergunningsverlening bevestigd

Rekentool Aerius Calculator is wetenschappelijk gezien niet geschikt voor de vergunningverlening voor stikstofemissie. Dat stelt het Adviescollege Meten en Berekenen Stikstof. De modellen moeten gelijkwaardiger, robuuster en transparanter. LTO ziet in het advies de eerder aangekaarte tekortkomingen bevestigd. Een verhoging van de drempelwaarde is een logische stap in lijn met de inzet van LTO. Met een drempelwaarde wordt recht gedaan aan de onzekerheid in de stikstofmodellen.

“Het Nederlandse beleid is er te vaak op gericht om zaken tot achter de komma dicht te regelen. Het is geen verrassing dat de commissie nu bevestigt dat dit niet werkt bij vergunningverlening op basis van modellen die daar te onnauwkeurig voor zijn. Dit onderschrijft dat er snel een drempelwaarde voor lage stikstofuitstoot moet komen,” aldus Trienke Elshof, portefeuillehouder Ondernemen in een Gezonde Omgeving bij LTO Nederland.

De Aerius Calculator is op dit moment niet geschikt voor vergunningverlening. Het belangrijkste bezwaar is dat er sprake is van een onbalans tussen het detail dat het beleid vraagt en de mate van wetenschappelijke onzekerheid in het berekenen van de depositie, oftewel de hoeveelheid stikstof die neerkomt. Met andere woorden: voor vergunningsverlening zijn berekeningen tot ver achter de komma zijn niet geschikt omdat de modellen daar niet nauwkeurig genoeg voor zijn.

Het advies van de commissie biedt een aantal oplossingen. Zo moet de (toename van) stikstofemissie niet meer op hexagoonniveau (een zeshoek van 1 hectare) worden berekend, maar op het gemiddelde van het habitattype in een bepaald Natura 2000-gebied. LTO Nederland is het daarmee eens. Die aanpak leidt tot minder berekeningen op een detailniveau dat niet verantwoord is vanwege de onnauwkeurigheid. Het maakt het bovendien eenvoudiger om extern te salderen, wat – mits volgens de juiste voorwaarden geïmplementeerd – ontwikkelingsruimte biedt voor boeren en tuinders.

Het adviescollege is verder van mening dat de momenteel zeer lage drempelwaarde van 0,005 mol/ha per jaar hoger kan worden als door stikstofbeleid aantoonbaar substantieel minder stikstof op Natura 2000-gebieden neerkomt. LTO Nederland pleit al sinds de eerste inbreng bij de commissie Remkes, afgelopen zomer, voor het invoeren van een realistische drempelwaarde. Het is op basis van dit advies verantwoord om zo’n drempelwaarde te hanteren omdat de komende jaren de stikstofemissies substantieel dalen.

Gelijke modellen

De commissie vindt verder dat de verschillen in modellen tussen sectoren en landen niet wenselijk zijn. Zo worden stikstofemissies van verkeer met een ander model berekend dan de landbouw en de industrie. In de toekomst moet een rekenmethode voor alle uitstoot worden gebruikt. LTO Nederland is het daarmee eens.

Voor goede modellering is het van belang om meer te meten en dit ook te doen voor meer stoffen en voor de droge depositie, aldus de commissie. Ook het gebruik van satellietmetingen draagt bij aan de versterking van het systeem. Bovendien moet er goed worden gekeken worden naar de emissiefactoren. Dit sluit aan bij de inzet van LTO Nederland.

De commissie Hordijk vindt dat er beter samengewerkt moet worden met andere landen die andere modellen hanteren. LTO Nederland is het hiermee eens. Het is aan onze leden niet uit te leggen dat op basis van dezelfde Europese richtlijn landen verschillende rekenmethoden en modellen hanteren. Dat geldt ook zeker voor de drempelwaarden – in België en Duitsland worden drempelwaarden die vele malen hoger dan de huidige drempelwaarde in Nederland gehanteerd. Meer Europese uniformiteit is ook op dat vlak aan te bevelen.