Boeren en tuinders onmisbaar bij reduceren broeikasgasemissies

Eerder deze week presenteerde het Intergouvernementele Panel over klimaatverandering (IPCC) een nieuw klimaatrapport over de stand van het klimaat in de wereld. Daaruit blijkt dat het veranderende klimaat veel risico’s met zich meebrengt voor de land- en tuinbouw. Tegelijkertijd maakte de effectbeoordeling van de Boer-tot-bord-strategie duidelijk dat het bereiken van klimaatneutraliteit verregaande gevolgen voor de land- en tuinbouw in Europa zal hebben. LTO Nederland benadrukt dat boeren en tuinders juist oplossingen kunnen bieden, en dat het verjagen van de voedselproductie naar buiten Europa wereldwijd niet zal leiden tot lagere broeikasgasemissies.

Het IPCC-rapport duidt de impact van broeikasgasemissies en stelt onbetwistbaar vast dat menselijk handelen opwarming van de aarde veroorzaakt. Deze week bracht ook het onderzoeksinstituut van de Europese Unie (JRC) een effectbeoordeling van de Boer-tot-bord-strategie naar buiten. Conclusie: het bereiken van klimaatneutraliteit kan met deze strategie, maar niet zonder grote gevolgen voor de productie en de inkomenspositie van boeren en tuinders in Europa. Edwin Michiels, portefeuillehouder Natuur, Klimaat & Energie: “Een klimaatneutrale landbouw op Europees niveau kan met deze strategie behaald worden, maar uit de effectbeoordeling blijkt dat boeren er door uit de EU worden gejaagd. De Europese behoefte naar voedingsgewassen zal de komende jaren niet afnemen. Dat betekent dat de productie zal verschuiven naar plekken met veelal hogere emissies.” Voor LTO Nederland is dat onacceptabel. “Door de productie te verplaatsen bereiken we nooit de mondiale klimaatdoelstellingen.”

Klimaatverandering
De Nederlandse land- en tuinbouwsector ondervindt reeds de gevolgen van een veranderd klimaat. Tegelijkertijd is de sector ook onderdeel van het menselijk handelen. Voedselproductie is namelijk onlosmakelijk verbonden met broeikasgasemissies door de bijbehorende natuurlijke processen. Een deel van die emissie komt terug in de kringloop, doordat gewassen en bodem CO2 opnemen. Met deze unieke positie kan de landbouwsector dus ook helpen om broeikasgasemissies te verlagen.

Uit het IPCC rapport blijken grote risico’s door het veranderende klimaat voor de land- en tuinbouw. In de toekomst zullen er vaker hittegolven zijn en zal de neerslag in Noordwest-Europa toenemen. Dit betekent een grotere kans op mislukte oogsten. Edwin Michiels: “Boeren en tuinders hebben steun nodig om met veranderende omstandigheden om te kunnen gaan. Het toepassen van technologische innovaties, zoals CRISPR-Cas, kan helpen om gewassen sneller weerbaarder te maken tegen veranderende omstandigheden dan via natuurlijke selectie. Om onze toekomstige voedselzekerheid te beschermen zijn weerbare en robuuste teelten cruciaal.”

Hogere klimaatambities
In de zoektocht naar klimaatneutraliteit worden voorstellen gedaan die impact hebben op de agrarische sector en bijbehorende landbouwgrond. Oxfam Novib waarschuwde deze week in een rapport dat het te veel leunen op aanplanten van nieuwe bomen ten koste van landbouwgrond zal gaan en zal zorgen voor voedseltekorten. Edwin Michiels: “Het is onzinnig om onze vruchtbare Nederlandse landbouwgrond massaal op te offeren voor bossen om koolstof-uitstoot te reduceren. We hebben hier zeer goede omstandigheden om efficiënt en kwalitatief hoogwaardig voedsel te produceren.”

LTO Nederland heeft samen met andere agropartijen een hogere klimaatambitie voor het nationale klimaatakkoord uitgesproken, mits de overheid hiervoor de juiste randvoorwaarden biedt. Deze geeft reeds invulling aan hogere Europese klimaatdoelstellingen. Het is nu aan de politiek om met beleidsvoorstellen te komen die rekening houden met de bijzondere positie van de land- en tuinbouw, en de bijbehorende natuurlijke processen die anders zijn dan in sectoren waarin fossiele energie de kern is. Daarbij moeten boeren en tuinders de tijd en de ruimte krijgen om hun bedrijf anders in te richten, waarbij hun ondernemerschap en vakmanschap leidend is.